Emotionele verantwoordelijkheid: eerlijk voelen zonder jezelf te verliezen

Er komt een moment op het pad van bewustwording waarop je niet meer probeert om van pijn weg te lopen maar om er met open ogen en een open hart naar te kijken. Niet om jezelf te veroordelen of om iets op te lossen, maar gewoon om te voelen wat waar is.

Ik heb lang gedacht dat emotionele verantwoordelijkheid vooral betekende dat je je eigen triggers niet op een ander projecteert en afreageert. En dat is het ook.

Maar wat ik onderweg ben gaan ontdekken, is dat er nog een andere, subtielere kant aan zit: durven zien wanneer jij de emotionele last van een ander op je neemt. Misschien uit liefde of uit een oud patroon dat ooit veilig voelde.

“Niet alles wat ik voel, is van mij”

Tijdens mijn reis naar Bali kwam ik precies dat stuk in mezelf tegen. Ik was op een plek die uitnodigde tot verstilling en innerlijke helderheid, met de juiste mensen om me heen. En ergens tussen de stilte begon ik te zien wat ik eerder niet kon voelen:

Ik dacht dat ik mijn pijn niet meer op anderen projecteerde en grotendeels was dat ook zo. Maar ik zag nog niet hoe ik onbewust wel de pijn van anderen op me bleef nemen.

Zonder dat iemand het vroeg. Het gebeurde vanzelf, uit compassie. Maar het kostte me steeds een stukje van mezelf.

Ik merkte dat ik snel ging ‘pakken’: een emotie, een schuldgevoel, een verantwoordelijkheid zodat de ander zich niet ongemakkelijk hoefde te voelen. Zodat de sfeer goed bleef. Zodat er verbinding bleef.

Maar echte verbinding ontstaat niet als ik mezelf verlies in de ander. Echte verbinding ontstaat pas als ik aanwezig blijf bij mijn eigen gevoel, zonder iets te dragen wat niet van mij is.

Daarin leerde ik ook: een projectie van een ander kan heel echt aanvoelen in mijn lichaam maar dat maakt het nog niet van mij. Als ik ineens iets voel dat plots opkomt, als ik kleiner word zonder duidelijke reden of als ik mezelf wil aanpassen terwijl ik net nog in balans was. Dan mag ik zachtjes bij mezelf checken: Is dit echt van mij, of neem ik iets over?

Emotionele verantwoordelijkheid

Voor mij betekent het vandaag dit: Niet harder worden om mezelf te beschermen, maar eerlijker voelen om mezelf te kunnen blijven. Voelen wat van mij is en wat niet.

Soms dragen we meer dan van ons is

Voelen wat anderen nodig hebben, soms zelfs voor ze het zelf weten.

Uit liefde pijn, spanning of verantwoordelijkheid overnemen gewoon omdat je het kunt.

Toch put het je uit en dat brengt verwarring. Alsof je steeds verder van jezelf af komt te staan.

Als dat zo is, wil ik je dit meegeven:

Je hoeft niets op te lossen wat niet van jou is. Je mag voelen wat van jou is en de rest liefdevol laten waar het hoort. Dat is liefde. Voor jezelf en voor de ander. Want zolang jij de pijn of projectie van iemand anders draagt, kan die persoon hem niet zelf aankijken.

En jij? Jij verliest weer een stukje van jezelf.

Hoe voel ik wat van de ander is?

In een gesprek, een blik of een stilte kunnen we soms ineens iets voelen: een spanning, een oordeel, een afwijzing, een ongemak.

En voor we het goed en wel doorhebben, nemen we het aan alsof het van ons is.

We gaan compenseren, uitleggen, zorgen of onszelf verantwoorden. Niet omdat iemand het vroeg, maar omdat het lichaam al reageert: “Oei, dit voelt niet goed, ik zal het wel gedaan hebben.”

Maar wat als het een projectie is van de ander: zijn ongemak, zijn schuld, zijn pijn, die jij oppikt als een spons?

Het vraagt oefening. Aandacht. En vooral: eerlijk voelen, zonder meteen te handelen.

Een paar signalen die kunnen helpen:

• Je voelt je ineens kleiner of schuldig, zonder dat je iets verkeerd hebt gedaan.

• Je voelt een emotie die plotseling opkomt bij de aanwezigheid van de ander.

• Je voelt een druk om iets te ‘fixen’, zonder dat het uit jezelf komt.

• Je merkt dat je jezelf aanpast om de ander gerust te stellen.

• Je innerlijke rust verdwijnt, terwijl er eigenlijk niets aan de hand is.

  
  

Op zulke momenten kun je even terugkomen bij jezelf en vragen:

“Was dit gevoel er al voor dit contactmoment?” “Voelt dit als mijn waarheid, of neem ik iets over?” “Is dit een reactie vanuit mijn hart, of een reflex om iemand gerust te stellen?”

---

Gun jezelf die ruimte om te voelen, zonder meteen te reageren.

Zo leer je stap voor stap wat echt van jou is.